Katarakt Nedir ? Katarakt belirtileri nelerdir ? Katarakt neden oluşur ? Katarakt ameliyatı nasıl yapılır ? Katarakt ameliyatı sonrası gözlük kullanımı…
Yazı İçeriği
Katarakt Nedir ?
Katarakt, gözdeki merceğin şeffaflığını yitirerek matlaşması sonucunda meydana gelen görme kaybına verilen isimdir. Bu tanımı biraz daha açalım.
Mercek dediğimiz yapı gözün en büyük 2. kırıcı ortamı olup yaklaşık 20 diyoptri güç üretir. Su damlası gibi hatta daha da berrak ve saydam bir yapısı vardır.
Bu yapı siliyer kaslarla tutulur. Uzak-yakın uyumu mercek sayesinde gerçekleşir. Merceğin bu berrak yapısı bozulur ve saydamlığını kaybederse katarakt dediğimiz durum gerçekleşir.
Yukarıdaki resimde de görüldüğü üzere kataraktlı gözde mercek opaklaşır ve görme kaybına neden olur. Kataraktlı gözün dışarıdan görüntüsü de bu şekilde olur.
Katarakt Neden Oluşur ?
Katarakt %90 oranında 60 yaş üstü kişilerde görülür. Bu nedenle kataraktın en büyük nedeni yaşlılık diyebiliriz. Ancak her yaşlı katarakt olmadığına göre hangi durumların katarakt oluşumunda etkiye sahip olduğunu sıralayalım.
- Kalıtsal faktörler
- Aşırı alkol kullanımı
- Sigara kullanımı
- Daha önce geçirilmiş bazı göz hastalıkları
- Uv ışınlarına sürekli maruz kalmak
- Kortizon vb. kortikosteroid ilaçlar
- Diyabet
- Daha önce geçirilen göz ameliyatlarında oluşan tahribatlar
- Yüksek tansiyon
- Şişmanlık
Katarakttan korunmak için her yaşta güneş gözlüğü kullanmak önemlidir. Kullandığınız gözlüğün kesinlikle Uv koruması olması gerekmektedir. Numaralı gözlük kullanıcıları da ekstra uv korumalı camları tercih etmelidir.
Yukarıda saydığım etkenler tek başına ya da birkaçı ile birlikte katarakt oluşumuna neden olabilir. Yine de tüm bu durumlar sonucunda katarakt olacaksınız diye bir genelleme de yapılamaz.
Katarakt Belirtileri Nelerdir ?
Kataraktın genellikle 50-60 yaş üstü kişilerde görüldüğünü söylemiştik. Bu dönemde aşağıdaki durumlardan biri yaşanması halinde göz doktoruna başvurmak erken teşhis bakımından önemlidir.
- Bulanık görme
- Gözlük kullansa dahi uzakta net görememe
- Dumanlı görüntü
- Yakını, normalde gözlüksüz göremezken bu durumun düzelmesi ve çıplak gözle yakını görmeye başlama
- Uzakta miyop olan kişilerin numarasının artması
- Uzakta hipermetrop olan kişilerin gözlüksüz daha net görmeye başlaması
- Işığa karşı hassasiyet, loş ortamda daha rahat görmeye başlaması
- Çift görme
Bu belirtiler genellikle kataraktın erken döneminde ortaya çıkar. Müdahale edilmezse körlüğe kadar gidecektir. Özellikle 40 yaşından sonra başlayan yakını net görememe (Presbiyopi) durumundan sonra en geç 2 yılda bir göz muayenesi olmakta fayda vardır.
Katarakt Ameliyatı Nasıl Yapılır ?
Katarakt tedavisi ilaçla yapılamamaktadır. Bununla ilgili çalışmalar devam etse de henüz ameliyat dışında bir seçenek yoktur.
Katarakt ameliyatında temel prensip gözdeki merceğin çıkarılarak yerine yapay lens takılmasıdır. Bu lensin takılması sırasında izlenen yollara göre farklı seçenekler mevcuttur.
- İntakapsüler Katarakt Ekstraksiyonu (IKKE) : Lens zarlarıyla birlikte çıkarılır. Eski bir yöntemdir. Günümüzde tercih edilmemektedir.
- Ekstrakapsül Katarakt Ekstraksiyonu (FAKO) : Fakoemülsifikasyon veya genel olarak kullanılan adı ile FAKO yöntemi. Bu yöntemde lensin dışında bulunan zar kesilir ve mercek, ultrasonik titreşim yayan bir iğne yardımı ile parçalanır. Parçalanan yapı alınır ve yerine jel ile birlikte katlanabilen yapay mercek yerleştirilir. Merceğin bulunduğu kapsüle zarar verilmez. Kesilen kısımda serum sıkılarak dikişsiz olarak iyileştirilir.
Bu yöntemlerin hangisinin kullanılacağına ve göz içi mercek takılıp takılmayacağına hastanın genel durumuna göre cerrah tarafından hasta ile istişare sonucunda karar verilir.
Katarakt ameliyatı lazer ile yapılamamaktadır. Fako denilen yöntem genel olarak halk arasında lazer ameliyatı olarak bilinir. Ancak fako bir lazer ameliyatı değildir.
Katarakt ameliyatında kullanılan yöntem kadar takılan merceklerde önemlidir. Günümüzde hem uzak hem de yakını daha net görmeye yarayan multifokal göz içi lensler bulunmaktadır.
Bu lensler sayesinde ameliyattan sonra uzak ya da yakın gözlük kullanımı olmamaktadır. Tek odaklı lensler kullanıldığı zaman da yakın gözlük kullanımına devam edilmektedir.
Katarakt ameliyatı genellikle lokal anestezi ile yapılmaktadır. Göze damlatılan ve sadece bu bölgeyi uyuşturan damlalar ya da bazı durumlarda genel anestezi de kullanılabilir.
Katarakt ameliyatı yaklaşık 20-30 dakika sürmektedir. Ameliyat öncesi ve sonrası toplam 1 saat içinde operasyon tamamlanır. Duruma göre 2-3 saat içinde taburcu edilir. Hasta en geç 3 gün sonra çalışma hayatına başlayabilir.
Bebeklerde görülen ve doğuştan gelen katarakt çeşidinde ise mercek çıkarılır ancak yerine mercek takılmaz. Bu durumda çok yüksek numaralarda (+20 civarı) gözlük yapılır. Genellikle 2 yaşından sonra mercek takılır.
Katarakt Ameliyatı Sonrası
Katarakt ameliyatı olduktan sonra;
- Gözünüz 2-16 saat arası kapalı kalacaktır.
- Ameliyattan sonra 30 dakika gözlem altında kalınıyor.
- Ameliyattan sonra batma yanma kaşınma olabilir. Kusma derecesine varan sorunlar yaşanırsa hemen doktora gidilmelidir.
- Ameliyat günü ve takip eden 15 gün verilen damlalar kullanılmalıdır. Bunların miktarı ve periyotları doktor tarafından belirlenir.
- Ameliyattan sonra 5 gün yüzünüze hızlı şekilde su vurmayın ve 30 gün deniz, havuz, ve kaplıca gibi yerlere girmeyin.
- Ameliyattan sonra gözü ovuşturmamalı ve üzerine yatılmamalıdır.
- Ameliyattan sonra genelde 1 ay içerisinde doktorunuz tarafından yakın gözlüğü yazılacaktır. Takılan lense göre uzak gözlüğü de yazabilir.
Katarakt ameliyatı ile ilgili genel olarak bilgiler vermeye çalıştım. Şunu da özellikle belirtmek istiyorum. Burada yazılan belirti, tedavi ve sonuçlar genel olarak bilinen durumlardır.
Kesin tanı ve tedavi uzman hekim tarafından yapılmalıdır. Konu ile ilgili aklınıza takılan yerleri yorum yaparak da sorabilirsiniz. Sağlıklı görüşler.
- Astigmat Nedir ? Astigmat Belirtileri
- Gözlük Camı Fiyatları
- Miyop Küresel Sorun Haline Geldi !
- Astigmat nasıl görür ?
- Stres ve Görme Bozuklukları
- Mavi ışıktan neden korunmalıyız ?
- Nistagmus nedir ? Belirtileri ve tedavisi
- Göz ovuşturma ve zararları
- ”Koronavirüs riskini azaltmak için Lens yerine gözlük kullanın”
- Gözlük Koronavirüs için bariyer olabilir
- Coronavirüsün bir belirtisi de Konjonktivit
- Göz sağlığı için faydalı besinler
Bir yanıt bırakın