Astigmat Nedir ? Astigmat Belirtileri

Astigmat Nedir ? Astigmat belirtileri nelerdir ? Astigmat nasıl tedavi edilir? 

Astigmat Nedir ?

Astigmat, terim olarak “Duru Görmeyen Göz” olarak tanımlanabilir. Uzakta ve yakındaki nesneleri bulanık görme ile karakterize olan bir görme kusurudur. Gözünde miyop veya hipermetrop olan gözlük kullanıcılarının %50 si aynı zamanda astigmatizme sahiptir.

Astigmat nasıl oluşur ?

Astigmat, gözümüzün en ön kısmında bulunan şeffaf kornea tabakasının yüzeysel eğrilik farkından kaynaklanır. Sağlıklı görüşe sahip kornea, ışığı düzgün bir şekilde kırarak retina bölgesine gönderirken, astigmatlı gözde ışık retina dışında da bir kaç farklı noktaya kırılır. Bu durum da bulanık görmeye neden olur. 

Görme, gözümüze giren ışığın sırasıyla; Kornea, Göz içi sıvısı ve Mercekten geçerek retina bölgesine düşmesi  ve buradan beyne iletilerek görüntüye dönüştürülmesi olayıdır. Görme kusurları da ışığın geçtiği bu alanlardaki bozukluklardan meydana gelir. 

Aşağıdaki resimde görme olayı şematize edilmiştir.

Astigmat için korneadaki yüzeysel eğrilikten kaynaklandığını söylemiştik. Şimdi korneadaki bu eğriliğin göze giren ışığa nasıl bir etki yarattığını görelim.

Normal gözde ışık sadece sarı noktaya düşerken astigmatlı gözde iki veya daha fazla noktaya düşer. Bu durum, beyne iletilen sinyallerin eksik olmasına ve görüntünün net olarak algılanamamasına neden olmaktadır. Astigmatlı kişilerin bulanık görmesinin nedeni de bundan kaynaklanmaktadır.

Astigmat, hem uzağı net görememe (miyop) hem de yakını net görememe (hipermetrop) ile birlikte gelişebilir. Astigmatın nadiren tek başına geliştiği durumlar da olabilir.  En çok karşılaşılan astigmat türü miyop ile birlikte gelişen “Miyop Astigmat” tır.

<<Miyop Nedir ?>>

<<Hipermetrop Nedir ?>>

<<Gözlük Alma Süreci>>

Astigmat Nedenleri Nelerdir ?

Astigmat, nedeni tam olarak bilinememekle birlikte büyük oranda kalıtsal bir görme kusurudur. Ailesinde astigmat olan kişilerde oluşma olasılığı yüksektir.

Kalıtsal etkenler dışında 

• Göz ameliyatları sırasında oluşan deformasyonlar
• Göz bölgesindeki yaralanmalar

astigmata neden olabilir. Korneanın ileriye doğru sivrilmesi durumu olan keratokonus hastalığı da yüksek ve düzensiz astigmata neden olmaktadır. 

Gözde Aks (axe, axis) Nedir ?

Astigmatın, korneanın yüzeysel eğrilik farkından dolayı geliştiğini söylemiştik. Bu yüzeysel eğriliğin tam olarak nerede olduğunu göstermek için de Axe terimi kullanılır.

Aşağıdaki şekilde olduğu gibi gözümüzü tam ortadan ikiye bölerek 180 eşit parçaya ayırdığımızı düşünelim. Astigmat korneanın hangi bölgesinde ise o bölgenin derece cinsinden karşılığı da axe olarak ifade edilir. 

Astigmatlı gözlük reçetelerinde ayrıca belirtilen bu aks değeri, gözlük camı montaj yapılırken kullanılır. Buradaki değerin 10 veya 100 olması arasında bir fark yoktur. Bu değer montaj yapacak optisyen için yazılır.

Burada önemli olan konu ise, astigmat derecesi arttıkça bu aks değerinin toleransı da düşmektedir. 1.00 derece üstünde astigmatı olan kişilerde axe değerinde yapılacak 5 derecelik bir kayma sağlıklı görüşü olumsuz manada etkiler. 

Yükseklik hissinin geçmemesi, kafayı sağa veya sola eğince daha net görme, baş dönmesi gibi sorunlara neden olur. 

Bu nedenle astigmatlı gözlük camlarının montajı oldukça önemlidir. Astigmatlı gözlük yaptırmadan önce seçeceğiniz çerçeve ile birlikte mutlaka anatomik göz ölçümlerinizin yapılması gerekmektedir. 

Yukarıdaki reçetede sağ gözde 3.00 numara astigmat var ve bunun ekseni (axe 10 derecede. Sol göz için de 1.00 numara miyop ve 1.50 numara astigmat var. Sol göz için astigmat ekseni 180 derece.

<<Gözlük camı filtreleri >>

<<Gözlük camı çeşitleri ve fiyatları >>

Astigmat Belirtileri Nelerdir ?

Astigmat, derecesine bağlı olarak farklı belirtiler gösterebilir. Bunlar arasında 

• Uzaktaki ve yakındaki nesnelere gözlerini kısarak bakma
• Akşam araç farları, tabela gibi ışıklı nesneleri bulanık görme
• Yoğun ışıktan rahatsızlık duyma
• Göz kaslarında ağrı ve buna bağlı olarak baş ağrısı

bulunmaktadır. Özellikle baş ağrısı astigmat olan kişilerde çok sık görülür. 

Astigmat Türleri

Astigmat tek başına görülebildiği gibi miyop ve hipermetrop kırma kusurları ile birlikte de görülebilir. Miyop astigmat kırma kusuru bunlar arasında en sık görülenidir. Tüm astigmat türleri ise

• Basit miyop astigmat,
• Basit hipermetrop astigmat,
• Bileşik miyop astigmat,
• Bileşik hipermetrop astigmat,
• Karma astigmat,
• Düzenli astigmat,
• Düzensiz astigmat,
• Korneal astigmat,

olarak sıralanabilir.

Astigmat Ne Kadar Yaygındır ?

Okul çağındaki çocuklarda yapılan araştırmalara göre çocukların yaklaşık %30′ unda 1 diyoptri ve yukarısında astigmat tespit edilmiştir. 

Günümüzde gözlük kullanan kişilerin %50 sinde en az bir gözde 0,75 ve üzerinde astigmat bulunmaktadır.  Bu oran her iki göz için ise %25 civarındadır.

Astigmata, Asya ülkelerinde %36, Avrupa ülkelerinde %24 ve Afrika’da %20 civarında rastlanmaktadır.

Astigmat Tedavisi

Astigmat, miyop veya hipermetrop ile birlikte olma durumuna göre, ince kenarlı (konveks) ya da kalın kenarlı (konkav) merceklerle (Gözlük) düzeltilebilir.  Astigmat için “Torik Lens” olarak adlandırılan kontakt lensler de kullanılmaktadır. 

Gözlük ve lens astigmatı tedavi etmez sadece doğal görüşü sağlamak için yardımcı olur.

Astigmat için refraktif cerrahi uygulamaları da mevcuttur. Ancak 1.00 diyoptri üzerinde astigmat olan kişilerde astigmatın yeniden ortaya çıkma ihtimali çok yüksektir.

<<Lens Çeşitleri>>

<<Gözlük seçimi yaparken dikkat edilmesi gereken konular.>>

Astigmat Düzelir Mi ?

Astigmatın neden kaynaklandığı halen tam olarak tespit edilememiştir. Büyük oranda kalıtsal bir kırma kusuru olduğu bilinmektedir.

Gözdeki diğer kırma kusurları olan miyop ve hipermetropun tedavileri büyük oranda yapılabilmesine rağmen astigmat için lazer uygulamalar da dahil kalıcı bir çözüm bulunmamaktadır. 

Astigmat Testi

Astigmat teşhisi için mutlaka bir göz doktoruna gitmeniz gerekmektedir. Doktora gitmeden önce de kendi kendinize uygulayabileceğiniz bazı testlerle astigmat varlığını tespit edebilirsiniz.

Aşağıdaki videoda ve blog yazımızda bu konu ile ilgili daha detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Astigmat testi ile ilgili yazımızı da buradan okuyabilirsiniz.

Videolu anlatım ile astigmat testi

• Miyop Nedir ? Miyop Belirtileri Nelerdir ?
• Numaralı Gözlük Çeşitleri (Optik)
• Hipermetropi Nedir ?
• Gözlük Camı Filtreleri
• Nasıl Gözlük Alınır ?
• Numaralı Gözlük Modelleri
• Presbiyopi, Yakını Net Görememe
• Mavi Işık Filtresi (Blue Filter) Nedir?
• Polarize Güneş Gözlüğü Ne Demektir
• Devletin Verdiği Gözlük Çerçeveleri
• İnceltilmiş Gözlük Camı Nedir
• Katarakt Nedir ? Katarakt Ameliyatı Nasıl Yapılır ?